Real Madrid, Manchester City ve Atalanta Örneği.
Özellikle ikinci yarısının sonlarında hop oturup hop kalktığımız Süper Lig’in kapanışıyla birlikte Kayserispor, genel kurul yaparak yeni kurulunu belirledi.
Doğrusunu yapmış, hayırlı olsun.
Yeni yönetimin seçilmesiyle birlikte Kayserispor’un paydaşları belirsizlikler belli oranda ortadan kalktığı için rahatlamıştır. Bu paydaşların içindeki teknik ekip, futbolcular ve sponsorlar derin bir nefes almıştır.
Bu genel kurulda köklü bir değişiklik beklenmiyordu, nitekim de öyle oldu.
Türkiye’de futbol maalesef tabu halden öteye geçemiyor. Nedeni ise futbolun iyi yönetilemiyor olması.
Yönetilen birkaç kulüp çarkını çevirmeye çalışırken diğerleri sürekli ateş çemberinin içinde bir iki kişinin omuzunda yaşamaya çalışıyor.
Avrupa, futbolu bir eğlence aracı olarak görmekle birlikte kazanan ve kazandıran bir endüstri haline de getirdi.
Dünya’nın birkaç ülkesi ve kulübü de Avrupa modeliyle hareket ediyor. Onun haricindekiler de zengin bir kulüp başkanının keyfine göre hareket ediyor.
Yarısı Avrupa’da, yarısı Asya’da olan benim ülkem Avrupa kulüpleri gibi hareket etmek yerine diğer yarısı olan Asya tarafıyla hareket ediyor.
Benim Trabzonspor ve Kayserispor da Asyalı…
Biz niye ba-şa-ra-mı-yo-ruuzzzz?
Bunun için şöyle genel bir literatür taramasıyla Dünya’nın başarılı futbol kulüplerinin ortak özelliklerini araştırdım.
Diyeceksiniz ki bunu bilmeyecek ne var?
Onlar gibi yönetilmiyoruz!
İyi de kardeşim, bu başarılı kulüpleri yöneten adamlar ne yapıyorlar da genel itibarıyla istikrarlı bir başarıyı yaşıyor?
Çok ilginç bir soru değil!
Ama bizim de çevremizde böylesi başarı nadir olduğu için gözardı ettiğimiz cevapları arıyorum.
En başından söyleyeyim onların özellikleri bizim kulüplerimizin özelliklerine pek benzemiyor.
Bizimkiler de iyi yönettiklerini söylüyor.
Biz üçüncü olduk diye seviniyor.
Bakıyorsun Şampiyon Galatasaray ve ikinci Fenerbahçe’yle arada 30 puan var. Şampiyon Galatasaray 100’ü geçmiş Fenerbahçe 99.
40’ı geçen 10 takım seviniyor.
Kimse de aradaki 60 puanı işaret edip;
-Sizler bu arada ne yaptınız?
Sorusunu yöneltmiyor bile!
Hedefimiz Süper Ligden düşmemekti, bunu başardık, diye bayram ediyor.
Bak sennnn, tebrik ederiz!!!
Neyse bu taraf can sıkıcı biz başarılı kulüplerin bir MR’ını çekelim, bir kan tahliline bakalım.
İsteyen bakabilir, FIFA sitesinde de bu tür araştırma makaleleri bulabilir.
Başarılı bir futbol kulübü, yönetimi ve yöneticilerinin özellikleri nelerdir? Sorumun cevabını veren çok sayıda kaynak var.
Başarılı bir futbol kulübünün çeşitli özellikleri üç ana kategoride toplanmış.
Teknik özellikler başlığı altında; takımın temel becerilerinin sağlam olması, yetenekli oyuncu kadrosu, takım ruhu ve koordinasyon, taktiksel yetenekler ve oyun anlayışı toplanmış.
Yönetim özellikleriyle ilgili olarak, net bir vizyona ve hedeflere sahip olmak, yetenek transferi ve kadro yönetiminde başarı, finansal kaynaklara ulaşabilmek ve sürdürülebilirliği sağlamak, marka ve pazarlama stratejilerini etkin kullanmak vurgulanmış.
Liderlik ve yönetici özellikleri için güçlü liderlik becerileri ve takım motivasyonu, iyi iletişim ve yönetim yetenekleri, öngörülü ve proaktif bir yaklaşım, futbol endüstrisini ve dinamiklerini iyi anlamak olarak sıralanmış.
Başarılı bir futbol kulübü; yetenekli oyunculardan, net bir vizyonla yönetilen organizasyondan ve futbol dinamiklerini kavramış, güçlü başkanlardan dolayı hedefleri 12’den vuruyor. Bu unsurlar bir araya geldiğinde, sportif ve ticari başarı zaten kendiliğinden geliyor.
Bana göre futbol kulüplerinin yönetim kalitesi, uzun vadeli başarı için kilit bir faktördür.
Bir futbol kulübünün yönetimi, başarıya kavuşması için;
Yönetim, kulübün vizyonunu net bir şekilde belirliyor.Uzun vadeli hedefler ve bu hedeflere ulaşmak için gerekli stratejiler oluşturuyor. Bakınız Real Madrid, Mancester City, Atalanta…
Kulüplerin sürdürülebilir finansal modellere sahip olması da en kritik avantajlarından biridir. Yönetim, gelir ve giderleri dengeleyebiliyor.
Yatırımlar ve transferler için akıllı kararlar alıyor.Bakınız Real Madrid, Mancester City, Atalanta… Sadece forma satışları bizim bütün kulüplerimizin bütçesini aşıyor.
Kulüp çalışanlarının motivasyonunu sağlamak ve onları geliştirmek, teknik ekip, spor direktörü ve oyuncuların seçiminde dikkatli olmak için özenle çalışıyor.
Yönetici kendisini, hedeflerine taşıyabilecek kaptan ve tayfaları gemiye almalıdır.
Bazı çok kazanan futbolcuların çalışanlara destek adı altında para dağıtması futbolcu açısından yükseltici ama kulüp açısından son derece alçaltıcı bir durum.
Başarısızlıklar ve krizler rekabetin olduğu her yerde kaçınılmazdır. Yönetim, kriz durumlarında soğukkanlı ve hızlı kararlar alabiliyor.
Kulübün çok önemli bir parçası olan taraftarlarıyla güçlü bir bağ kurmak zorunluluğunu kavramış ve medyayla şeffaf bir iletişim sağlıyor.
Taraftar da medya da en az yönetim kadar başarıda etkili oluyor.
Yok, ne önemi var diyen yöneticilere şunu söylemek isterim:
Seyircisiz oynanan maçlar futbolcuya bile tat vermiyor.
Bazı yöneticiler medyanın bir köşesinde adından bahsedilmesi, fotoğraf karesinde minnacık da olsa görünmek için kocaman taklalar atıyor.
Taraftar ve medya olmadan futbol olmaz. Kulüpler kimsenin babasının çiftliği gibi yönetilemez.
Takım herkesin sevdiği film yıldızı gibidir.
Kulübün itibarını ve saygınlığını koruyacak etik değerlere ve kurumsal yönetim ilkelerine bağlı kalıyorlar. Yönetim, yönetici, teknik heyet ve futbolcular değişirken bilimselliği kanıtlanmış ilkeler hep kalıcı oluyor, değişmiyor.
Demek ki neymiş? Başarılı bir futbol kulübü yönetimi; vizyoner, stratejik, finansal açıdan güçlü, insan kaynaklarını yöneten, kriz yönetiminde becerikli, taraftarlarla ve medyayla iyi ilişkiler kuran ve etik ilkelere bağlı özellikleri taşımalıymış!
Buraya kadar saydıklarımız kulübün başarılı olmasını sağlayan genel yönetim özellikleridir. Peki bu ilkeleri uygulaması gereken yöneticiler hangi özelliklere sahip olmalıdır?
Sağdan soldan toplanan, duygusal(!) akçelerin hatırına sahip yöneticiler başka özelliklere de sahip olmalı mı, yoksa duygusallık yeterli mi?
Spor kulüplerinin başarısı büyük ölçüde yönetim kademesinde görev alan kişilerin sahip olduğu niteliklerle de doğru orantılı görünüyor.
Spor kulübünün yöneticileri kulübün genel vizyon ve hedeflerini belirleyebilmekte ve bu doğrultuda herkesi motive edebilmektedir. Güçlü liderlik becerileri, takımın bir arada çalışmasını ve başarıya odaklanmasını sağlıyor.
Kulüplerinin uzun vadeli başarısı için yöneticilerinin stratejik düşünme yeteneğine sahip olması gerekmez mi?
Değişen şartlara uyum sağlamak, riskleri öngörmek, yönetmek ve fırsatları değerlendirmek tabi ki önemlidir.
Yöneticiler; oyuncular, taraftarlar, sponsorlar ve diğer paydaşlarla etkili bir şekilde iletişim kurabiliyor. Bu beceriler, kulübün çıkarlarını korumak ve iyi ilişkiler kurmak açısından kritik öneme sahip oluyor.
Yönetim istifa diye bağıran taraftara, basına hakaret etmek, saha içine girmek, rakipleri yumruklamak yerine sakin, soğukkanlı, geniş yürekli davranmalarının kulübün menfaatine olduğunu biliyor.
Kulüplerin finansal sürdürülebilirliği, yöneticilerin bütçeleme, kaynak yönetimi ve mali raporlama konularında yetkin ve yetenekleriyle sağlanıyor.
Sağlam bir finansal yönetim, kulübün uzun vadeli başarısı için hayati önem taşıyor.
Sürekli olarak zengin iş adamlarından para toplamak yerine kendi içinde ürettiği sürekli ve sürdürülebilir gelir kaynaklarıyla kimseye minnet etmeyecek bir sistemi çalıştırıyorlar.
Yöneticiler spor; kural, teknik ve stratejileri hakkında derin bilgi sahibidir.Spor tutkusu ve azmi ile takımın motivasyonunu artırmaya yardımcı oluyor.
Yüksek etik değerlere ve dürüstlüğe sahip, kulübün itibarını koruyan ve paydaşların güvenini kazanmış yöneticiler her yerde aranmaz mı?
Fairplay ilkelerine bağlılık, spor kulüplerinin temel değerlerinden biri olması gerekmez mi? Dürüstlükten taviz vermemek, şeffaf olmak özellikle muhasebe kayıtlarına özen göstermek onlar için çok önemliymiş.
Bu nitelikleri, spor kulüplerinin başarısı için kritik önemde değerlendiriyorlar. Yönetimde yer alan kişilerin de bu niteliklere sahip olması, kulübün performansını artırmaya ve sürdürülebilir bir başarı elde etmesinitabii ki de sağlıyor.
Yıllar geçtikçe, bazı takımlar standardın çok üzerine çıkıp başarıyıyakalıyor.
Şimdi kulüplerimizin yöneticileri bu özelliklerin çoğuna kulübün de kendilerinin de sahip olmadıklarını biliyor. Fakat kendilerini ve kulübü geliştirmek için ne yapıyor?
-Hiç!
Her yerde bu böyle!
Fakat uzmanlarından görüş almak, bilenlerin bilgilerinden faydalanmak, bir bilene sormak çok şeyi değiştirir ve geliştirir.
Dünyanın uyguladığı bu şablonu uygulamak bizim coğrafyaya da başarıyı getirecektir.
Yeni yönetime başarılar diliyoruz. Gelecek sezon da iki ayağımızın bir pabuca girmemesi için bilenlerle çalışmalarını tavsiye ediyoruz.
Ben, kulüplerin yaşadığı sıkıntıların temelinde alt yapıya yeterince önem verilmemesinin ve kaliteli alt yapı üretiminin yapılamamasının yattığına inanıyorum. Bunun için yeni yönetimin alt yapıdan sorumlu üyesi Samet Koç için de tavsiye niteliğinde bir yazı hazırlıyorum.
Haydi rast gele…
