Tarih Ağustos 2018, Dolar tarihi zirveyi görmüş. Bir çok ekonomistin beklemediği bir anda olmuş hem de. Kriz dönemlerinde gördüğümüz ani kur yükselişi, devalüasyon bir anda geliverdi.
Merkez Bankası, yaptığı hamlelerle ateşi söndürdü. Dolar düşüş trendine girdi. Yaklaşık 4 ay sürdü. Böylece piyasalara, kontrolün kendinde olduğunu gösterdi. Bir hamle daha arkasından yaparak eksilen döviz rezervini korumaya çalıştı. Bunu da Katar’la yapılan 5 Milyar Dolarlık karşılıklı anlaşma ile sağladı.
Tarih tekerrür ediyor. Dolarda yeniden aynı zirve görüldü. Bu defa bu zirve sonrası, biraz farklı düşünüyorum açıkçası. Daha önce ani ve beklenmeden gelen bir şok eden kur hareketi, bu defa göstere göstere geldi, sindire sindire, altını doldurarak yükseldi. Bunun bir şeylere işaret ettiğini düşünüyorum.
İlk sefer Merkez Bankasında, kura müdahale edecek rezerv vardı. İkinci müdahalede rezervlerin sıfır seviyesinde hatta eksi de olduğunu bilmeyen yok. Katarla yenilenen anlaşmayla 10 Milyar Dolarlık bir swap daha yapıldı ama Dolar gelmeyecek. Onun yerine “Katar Riyali” gelecek. “Senin paran benim param, Benim param senin paran” dedik. Rezervleri dolu gösterdik, makyajlı işler yaptık anlayacağınız. . Biz o parayla dolar bulacağız bulabilirsek.
Bu swap anlaşmaların devamı gelse bile, Milyar Dolarlık işlemler yapılsa bile yaraya derman olamayacak. 3-4 ay götürsün deniliyorsa nafile bir hevese girilmiş olur. Bu defa sıkıntı daha büyük. Dövize olan ihtiyaç çok daha fazla. Bunu bile bile geçici olacak işlere girilmesi, ekonominin savunmasız olduğunu, göstermiyor mu sizce de?
KATAR NEYİN KARŞILIĞINDA SWAP YAPTI?
Öyle ya, düşük faizli bir ülkede kazanç sağlayacak en iyi enstürüman şu an da dolar. Bir birey olarak bankadan kredi çekmek isteseniz önünüze türlü türlü şartlar getirilir. Teminat göstermeniz, bankayı bunun geri ödemesinde sıkıntı çıkmayacağına inandırmanız gerekir. Katar’dan bir para geldiyse faizli olarak, haliyle bunun garantisi verilmiştir ya da bir teminat gösterilmiştir.
Türkiye’de faiz oranları düşük. Dışarıdan gelecek paranın ya da yatırımcının kazanç sağlaması için cazip değil. Borsada da, aylardır süren bir para çıkışı var. Her yükseliş, bir kaçış fırsatı olarak değerlendirildi. Borsadaki yabancı payı, en düşük seviyelerinde. Acaba diyorum, Katarlılar, swapla sahip oldukları Türk Liralarıyla, fırsat bu fırsat deyip, Türkiye’den ucuz dolar mı toplayacaklar?
DOLAR DÜŞÜRME OPERASYONUNUN PERDE ARKASI NE!
Dolardaki bu düşüş daha önceki düşüşler gibi uygun seviyelerden, dolarları toplamak için bir fırsat olmasın! Çok düşündürücü. Yükseleceğini biliyorsanız, düştüğü yerden alırsınız. Bir ülke kendi para biriminin değerini sadece üretim gücü ile artırabilir. Birkaç içinde üretim gücü artmış, enflasyonu düşmüş, cari açığı azalan, bütçe açığı azalan bir ülke olamayacağımıza göre dövizin yükseleceğini beklemek hayal olmaz.
Artan hacimle kurda, kısa süre içinde, yeni zirveler görebilir miyiz acaba diye, aklımdan geçirmiyor değilim. Kur atakları için tam uygun ortam oluşturuluyor sanki. Merkez Bankasının müdahale imkanları sınırlandı. Kolay ve yerinde hamle imkanı daraldı. Katar için, kupon arsa, arazi, Varlık Fonundan şirketlerden pay verilmediyse eğer, bu kur atakları ve agresif para hareketleri ile, Katar, faizin çok üzerinde kazanç elde edilebilir.
Herkesin algısı dolar düşünce ekonomi iyileşti. Herşeyin iyiye gittiği yönünde olabilir. Ama bu bir “Canbaza Bak” oyunu olabilir. Gözler dolardayken, gizlenen bir şeyler olabilir.
Dolar nereye kadar düşebilir?
Teknik göstergeler, Doların fiyatının 6.60 TL’lere kadar düşeceği ihtimalini veriyor. Daha aşağısında 6.47 TL noktası karşımızda duruyor. Daha da baskılanma olursa 6.30 TL bile muhtemel hedefi olur. Bu mümkün mü diye sorulursa, mümkündür. Çünkü büyük fonların, Türk Lirası ile döviz alımının önü kesildi. Hatırlarsanız, işlem yasağı getirilmişti. Yine ayını yola başvurulabilir.
Büyük risk, büyük kazanç uğruna alınır!
Katar bu riskli işe neden girdi? Görüşme talep ettiğimiz hiçbir ülke swap işine sıcak bakmadı. Bundan sonrası kaçınılmaz son. Hiçbir şey sürekli yükselmeyeceği gibi, sürekli düşmez de. Eğer ihtimal verdiğimiz senaryo gerçekleşirse, Katarlılara ucuz döviz toplama imkanı sunulmuş demektir. Hem de bizim swap için verdiğimiz Türk Liralarıyla. Bu kendimize ayağımıza kurşun sıkmak değil mi? Türk Lirası ile işlem yapmanın, onu elde tutmanın riskinin büyük olduğunu hesapladılar. Katarlılarda bu riske bile bile girmelerinin bir sebebi bir gerekçesi olmalı değil mi? Ya da karşılığında ne olduğunu bilmediğimiz, iyi bir teminat verildi kim bilir.
Yine bir fırsat doğdu. Bakalım kimin için. Dolarda başka hesaplar dönüyor.
