İleri yaşta, genç yaşa oranla 10 kat artış gösteren kolon kanseri, toplumda en sık görülen kanser türleri arasında yer alıyor. Hastalık sıklıkla beslenme alışkanlıkları ve polipler nedeniyle ortaya çıkıyor.
Dünyada fastfood tarzı beslenmenin yaygın olduğu ülkelerde özellikle hamburger tüketimi kalınbağırsak hareketlerinde bozulmalara yol açıyor. Kolon kanserinin oluşumunda bağırsakta oluşan poliplerin etkisi de çok yüksek. Poliplerin %85 oranında etkisinin bulunduğu kolon kanserinden korunmak için ise 50 yaşından sonra 5 yılda bir kolonoskopi yaptırmak şart.
Hastalığın tedavisinde başarıyı getiren en önemli kriter ise erken teşhis. Kanser erken evrede saptandığında hastalıktan tamamen kurtulmak mümkün.
Memorial Kayseri Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü'nden Doç. Dr. Alper Yurci, kolon kanseri ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Kolon kanseri oluşumunda en önemli neden polipler
Kolon kanserinin oluşumunda; aşırı yağlı, kırmızı et ağırlıklı beslenme, şişmanlık, sigara ve alkol tüketiminin yanı sıra polipler de etkilidir. Kişinin ailesinde ve birinci derecede akrabalarında kanser öyküsünün bulunması ise hastalığın ortaya çıkışını ciddi oranda etkilemektedir. Ailesinde kolon kanseri olan kişilerin, yakınında kaç yaşında kolon kanseri tespit edilmiş ise bundan 10 yıl önce kolonoskopi yaptırmaya başlaması gerekmektedir. Ailesinde kolon kanseri hikayesi olmayan veya herhangi bir şikayeti olmayan tamamen sağlıklı kişiler ise 50 yaşından itibaren en az bir kere kolonoskopi yaptırmalıdır. Tarama kolonoskopileri sırasında kalın bağırsakta polip görüldüğünde kanserleşmeden alınarak hastalığın önlenmesi mümkün olmaktadır. Kadınlarda meme ve yumurtalık kanseri hikayesi bulunması da bu kişilerde kolon kanseri riskini artırmaktadır. Meme ve yumurtalık kanseri olan kişilerde de 50 yaşını beklemeden kolon kanseri açısından tarama yapılması önerilmektedir.
Hastalığın birden fazla belirtisi olabilir
Kalın bağırsak kanseri, çoğunlukla erken dönemde belirti vermez. Kanser ancak ilerleyip bağırsakta tıkanmaya ve daralmaya yol açtığı ya da çevre dokulara yayıldığında; dışkıda şekil bozuklukları ve kan görülmesi, bağırsak alışkanlıklarının değişmesi, ishal ve kabızlık şikayetlerinin artması gibi belirtilerle ortaya çıkmaktadır. Bağırsakların yeterince boşalamaması hissi, dışkılama güçlüğü veya ağrılı dışkılama da kolon kanserini işaret eden çok önemli belirtiler arasındadır. Demir eksikliği ve kansızlık durumlarında da hastanın kolon kanseri yönünden mutlaka tarama yaptırmalıdır. Sebebi anlaşılamayan kilo kayıpları, yorgunluk ve halsizlik gibi sorunların ilerleyici bir hale dönüşmesi kolon kanseri belirtisi olabilir.
Kolonoskopi ile erken teşhis mümkün
Kalın bağırsak kanseri, tarama programları içinde yer alan bir kanser türüdür. Kanserden korumak ya da hastalığı erken evrede saptamanın en etkili yolu düzenli olarak yaptırılan endoskopik incelemelerdir. Bunların başında ise kolonoskopi gelmektedir. Kolonoskopi, hem mevcut bir tümörü erken evrede belirleme hem de kansere yol açabilecek polip ve benzeri sorunları daha kanserleşmeden tespit edip kişiyi kanser gelişiminden koruyabilecek özellikte bir işlemdir. 50 yaşın üzerindeki her bireyin risk durumlarına, kişisel sağlık hikayelerine, aile öykülerine göre 2-5 yıllık aralıklarla kolonoskopik incelemeden geçmeleri önerilmektedir. Kolonoskopinin hazırlığı ve uygulaması günümüzde hasta için çok daha kolay ve konforlu hale gelmiştir. Yeni kolonoskoplar son derece kolay uygulanıp hastaya rahatsızlık vermeden istenilen sonuçlar alınmaktadır.
Kalın bağırsak kanserinden korunmak için nelere dikkat edilmeli?
- Kilo almamaya özen gösterilmelidir. Obezite ile kolon kanseri riskinin arttığı gösterilmiştir.
- Sigara içilmemelidir.
- Düzenli egzersiz yapılmalıdır.
- Kızartmalardan, barbekü edilmiş ve özellikle yanmış etlerden, her türlü yanmış yiyeceklerden ve yağlı gıdalardan uzak durulmalıdır.
- Posadan zengin ve lifli yiyecekler, bol sebze ve meyve ile beslenmelidir. Bakliyatın ve tam tahılları besinlerin ve domatesin de kolon kanserinden koruyucu özellikleri olduğu bilinmektedir.
YORUMLAR
YORUM YAP!
Yorumlarınız editör onayından geçtikten sonra yayınlanacaktır. Küfür, hakaret, büyük harf ve kişi ve kurumları rencide edici yorumlar onaylanmamaktadır.