Kayseri’de, hâlen Sahabiye Mahallesi, kendi adı ile anılan Helvacı Dede Caddesi’nde, yol kenarında mezarı muhafaza edilen yatırlardan biridir. Aynı bölgede bulunan küçük cami (mescidi) ile birlikte tekkesinin de bulunduğu bir dergâha sahiptir.
Helvacı Dede hakkında herhangi bir tarihî malumat bulunamamıştır. XV. yüzyılda yaşamış mutasavvıflardan olduğu düşünülmektedir. Helvacı isminden, onun dergâhında fukaraya belirli günlerde helva ikramı yapıldığı anlaşılmaktadır.
Kayseri’de eski yatır listelerinde “Şeyh Eimmetü’l-Hulvanî” ismiyle kayıtlı olup, mezarının yeri belirtilmemiş zatın isminin sonradan “Helvacı” olarak değiştirilmiş olması da ihtimal dâhilindedir. Listelerde “Helvavî” adlı bir başka zattan bahsedilse de, tarif edilen mezarın yeri buradan çok farklıdır. (Mehmet Çayırdağ, Kayseri Ansiklopedisi, Helveacı Dede Maddesi, C. 3, S. 177)
Yazar Osman Gerçek de kendi blog sitesinde Helvacı Dede ile ilgili olarak şunları kaydeder: “13. yüzyılda yaşamış olan Kapadokya Fatihi Turesan-ı Veli, Hac esnasında tanıştığı gönül dostu Hemmet Hü’l Ülvan’ı Kayseri’ye davet ederek beraberinde Kayseri’ye getirir. Şeyh Hülvan Kayseri’de irşad görevine başlar. Aradan yıllar geçtikten sonra kendisi de bir gönül dostu olan Tur Hasan Bey yine hacca gider. Annesi sıcak sıcak helva yapmıştır ve Şeyh Hulvan´ın da olduğu bir ortamda “Hasan’ım da olsaydı da şu helvadan sıcak sıcak yeseydi” der. Rivayet o ki Şeyh Hulvan bu helvayı alarak Mekke´ye Tur Hasan Bey´e götürür ve bundan sonra adı Helvacı Dede olarak kalır.” (osmangercek.wordpress.com)
Helvacı Dede´nin mezarı çevre düzenlemesi bahane edilerek yol ortasından kaldırılmak istenmişse de bunda başarılı olunamamıştır. Belediyenin düzenleme çalışmaları esnasında iş makinesinin kepçesinin yamulduğu, mezarlığa kepçenin giremediği, hatta Helvacı Dede'nin, kepçe operatörünün rüyasına girdiği ve rüyasında bu işten vazgeçmesini isteyince kepçe operatörünün bu işi yapmak istemediğini bildirdiği halk arasında rivayet olarak anlatılır…
Rabbim aziz ruhlarını şâd eylesin. Allah dostlarının feyizlerinden müminleri nasipdar kılsın!
Gül bahçesi
"Dilini hezeyan, yalan, gıybet, nemime [dedikoduculuk], fahiş konuşma, galiz konuşma, kavga ve riya ile konuşmaktan korumaktır. Ve aynı zamanda dili sükût etmeye icbâr [zorlama], Allah'ın zikri ve Kuran tilâvetiyle meşgul etmektir. Bu ise, dilin orucudur."
İmam Gazali (ra)
Ramazan Sözlüğü
ORUÇ
Farsça kökenli rûze kelimesinin Türkçeleştirilmiş hâlidir. Arapçası “savm” ve “sıyâm”dır. Oruç tutanlara “saim” denir. Oruç sözlükte; bir şeyden uzaklaşmak, bir şeye karşı kendini tutmak demektir. Kur’an’ı Kerim’de sözlük anlamıyla Meryem Süresi’nde geçmektedir: “Ben Allah için oruç adadım.” [Meryem, 26] sözüyle Hz. Meryem konuşmamayı adadığını kastetmiştir.
İslamî bir terim olarak oruç; imsak vaktinden iftar vaktine kadar, bir amaç uğruna ve bilinçli olarak, yeme içme ve cinsel ilişkiden uzak durmak, demektir.
Orucun rüknü, midenin ve cinsel organların istek ve şehvetlerinden kendini korumak anlamına gelen imsaktır.
Orucun zamanı; fecrin doğuşundan güneşin batışına kadar geçen süredir. Gündüz ve gecenin teşekkül etmediği bölgelerde, oruç zamanı buralara en yakın olan ve gece ile gündüzün teşekkül ettiği bölgeler esas alınarak belirlenir.
Ramazan orucu, hicretin ikinci senesinde şaban ayının onuncu günü farz kılınmış olup, İslâm'ın beş şartından biridir. Dayandığı deliller Kur'an, Sünnet ve icmâ'dır.
Kur’an delili: “Ey iman edenler! Sizden öncekilere olduğu gibi, size de oruç tutma yükümlülüğü getirilmiştir; bu sayede kendinizi koruyacaksınız.” [Bakara, 183]
Sünnet delili ise Peygamber (s.a.s) Efendimiz'in “İslâm beş şey üzerine kurulmuştur: Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed'in O'nun kulu ve elçisi olduğuna tanıklık etmek; namaz kılmak, zekât vermek, ramazan orucunu tutmak ve gücü yetenler için Beytullah'ı ziyaret etmektir (hac)” [Buhârî, “İmân”, 34, 40, “İlim”, 25; Müslim, “İmân”, 8] hadisi şerifidir.
Ramazan’da oruç tutmanın farz oluşu üzerinde Müslümanlar görüş birliği içindedir.
(siyerinebi.com)
Kayseri Evliyaları: HELVACI DEDE
YORUMLAR
YORUM YAP!
Yorumlarınız editör onayından geçtikten sonra yayınlanacaktır. Küfür, hakaret, büyük harf ve kişi ve kurumları rencide edici yorumlar onaylanmamaktadır.