Geliştiren anne babanın çocuğu bir şahsiyet olarak yetişirken, kalıplayan anne babanın çocuğu kaçınılmaz olarak sürüden biri, bir kültür robotu olarak topluma katılır
D. Cüceloğlu
Öncelikle otorite kavramını ikiye ayırmak gerekir. Akılcı otorite; insana güvenen ve onun değişimini destekleyen bir durumda ortaya çıkar. Akıldışı otorite ise kendi iktidarı altında olanları sömürerek hayatını devam ettirir.
Otoriter anne baba; çocuk yetiştirme yöntemini kurallarla çevreler ve bu kurallar çocuğun gelişimine engel olur. Bu kuralların içeriği ise; cezalandıran, kısıtlayan, çocuğun kabiliyetinden daha fazlasını isteyerek bunu devam ettiren bir yaklaşımdır.
Otoriter anne baba yaklaşımında konulan kurallar sorgulanmaz ve genellikle çocukların yapacağının çok üstünde katı çizgiler belirlenir. Bu çizgileri kalın çizen otoriter anne baba bu çizgilerin açıklanmasını istemez. Kendi yetiştirme tarzlarından kaynaklanan bu durum kapalı bir kutu gibidir. Katı kuralları koyan otoriter anne baba koydukları kuralların neden konulduğunu açıklamazlar ve sadece yapılmasını isterler.
Bu anne baba yaklaşımı “korkunç şefin“ kuralları gibidir. Birinci kural: korkunç şef her zaman haklıdır. Kural iki: şefin haksız olduğu durumlarda birinci kural uygulanır. Otoriter anne babada da aynen böyledir. Çocukların söz söyleme hakkı yoktur. Kurallara uymadığı zaman daha katı kurallar uygularlar.
Otoriter anne babalar çocuklarının duygularını önemsemezler. Onların kafalarında kendi çocukluk zamanlarından gelen şablonlar vardır ve tüm değerlendirmeleri o eski şablona göre yaparlar. Bu şablonun dışına çıkılması durumunda ise sert tedbirler alırlar.
Otoriter anne baba sevgisini şarta bağlamıştır. Her çocuk anne babaya itaat ederse sevilir. Çünkü duygusal anlamda çocukların değeri yoktur ve duygusal ihmale uğrayan çocuklar genellikle bu tür anne babaların çocuklarıdır.
Kendilerine ulaşılamaz hedefler koyan otoriter anne babaların çocukları genellikle konulan hedefler karşısında başarısız olurlar ve başarısızlık temel olumsuz düşüncelerini kimlik hale getirirler imkânsızı isteyen anne babalarına karşı çıkmakta zorlanan bu çocuklar hedeflerine ulaşamazlar ve anne babalarına karşı uygunsuz davranışlar sergilemeye başlarlar.
Otoriter anne babaların aşırı baskılarının sonucu olarak bu çocukların okul hayatına ve sosyal hayata uyum sorunları ortaya çıkar. Anne babanın baskısını kaldıramayan çocuklar başarısız oldukları için utandırılmış olurlar. Bu utandırılma durumu, onların kişiliklerinin bir parçası haline gelir.
Otoriter anne babaların başka bir özelliği de güven ortamının olmadığı bir ailede yetişmiş olmalarıdır bu anne babaların davranışlarında tutarlılık olmadığı için çocuklarını da istikrarsız ve kararsız olarak yetiştirirler.
